Coraz więcej przedsiębiorstw koncentruje się na wspieraniu zdrowia psychicznego i fizycznego swoich zespołów. Z raportu przygotowanego przez Benefit Systems wynika, że 72 proc. firm postrzega to jako kluczowy element pakietu benefitów pracowniczych. Specjaliści wskazują, że inwestycje w wellbeing podnoszą produktywność, redukują nieobecności i minimalizują fluktuację personelu.
– Z badań dotyczących samopoczucia pracowników wynika, że od 40 do 50 proc. deklaruje różnorodne kłopoty. Ten stan może wynikać z otoczenia w pracy, ale często jest związany z osobami bliskimi lub rodziną pracowników, co oznacza, że pracownicy doświadczają problemów w relacjach poza pracą, co wpływa na ich funkcjonowanie w miejscu zatrudnienia – wyjaśnia w rozmowie z agencją Newseria dr Tomasz Rowiński, psycholog z Think Tanku SGH dla Ochrony Zdrowia. – To są normalne sytuacje, kiedy pracodawca może okazać wyrozumiałość, materialne wsparcie albo choćby dzień wolny. To standardowe mechanizmy i legalne narzędzia, które pracodawca ma do dyspozycji.
Zgodnie z danymi WHO, zaburzenia depresyjne i nerwicowe na świecie powodują stratę 12 mld dni pracy i kosztują globalną gospodarkę około 1 bln dol. rocznie w związku ze spadkiem efektywności. W Polsce – jak pokazuje badanie EZOP II – co czwarty dorosły doświadcza w życiu incydentu kryzysu psychicznego, a co 10. boryka się z przewlekłymi zaburzeniami nastroju.
Eksperci zwracają uwagę, że osobiste problemy pracowników, dotyczące np. sfery kondycji psychicznej, coraz częściej mają wpływ na ich pracę zawodową, ale na dobre samopoczucie pracowników wpływa wiele aspektów. Z raportu „Dobrostan Polek i Polaków”, zrealizowanego przez infuture.institute na zamówienie Benefit Systems, wynika, że 61 proc. ankietowanych deklaruje wysoki poziom zaniepokojenia sytuacją społeczno-polityczną. Pracownikom trudno jest także zachować balans między życiem prywatnym a zawodowym, zwłaszcza w obliczu postępującej cyfryzacji. Badania wykonane dla benefitu wellbeingowego Multi.Life wskazują, że Polacy uskarżają się na nadmiar bodźców, który jest obecnie jednym z głównych czynników wywołujących stres. 54 proc. respondentów potwierdza, że odczuwa go minimum raz w tygodniu.
– Warunki pracy mogą sprzyjać dobrostanowi albo nie i tu mamy stałą sytuację – są pewne firmy, które dobrze działają, kreują odpowiednią kulturę w organizacji i istnieje pewna grupa firm, gdzie ten problem jest niezmienny. Po pandemii COVID-19 widać, że dobrostan osobisty pracowników maleje, co często ma związek z zaburzeniami nastroju oraz zaburzeniami lękowymi – zaznacza dr Tomasz Rowiński.
Przedsiębiorstwa zaczynają postrzegać zagadnienia zdrowia psychicznego jako część zarządzania ryzykiem w organizacji. Coraz więcej z nich tworzy wewnętrzne zasady wsparcia psychicznego i organizuje szkolenia dotyczące reagowania w nagłych sytuacjach. Jednocześnie firmy rozszerzają zakres świadczeń zdrowotnych i benefitów skoncentrowanych na długotrwałym i całościowym wsparciu dobrego samopoczucia, z naciskiem na odporność psychiczną. Rosnącą popularność zyskują te, które łączą profilaktykę zdrowotną z rozwojem osobistym. Zgodnie z wynikami badania rynku benefitów pracowniczych, zrealizowanego na zlecenie Benefit Systems, uznaniem ze strony pracowników (minimum 75 proc. wskazań) cieszą się świadczenia ułatwiające zdobywanie nowych umiejętności, takie jak np. kursy, szkolenia oraz usługi doradcze czy dofinansowanie edukacji.
– W obecnych niestabilnych czasach warto angażować się w benefity, które troszczą się zarówno o zdrowie, jak i o rozwój naszych pracowników. W jądrze każdej firmy powinna leżeć troska o stworzenie bezpiecznego środowiska pracy, w którym można rozwiązywać trudności i otwarcie o nich mówić, a jednocześnie oferować systemowe rozwiązania, konkretne ścieżki, z których zarówno kadra kierownicza, jak i pracownicy mogą korzystać – mówi Izabela Nasiłowska-Włodarek, business development director w Benefit Systems. – Dobre samopoczucie to nie tylko nasze poczucie równowagi, ale również aspiracja do dalszego umacniania swojej pozycji w danej firmie na podstawie na przykład naszego rozwoju.
Podkreśla również, że kluczowe jest, aby pomoc obejmowała wszystkie fazy życia zawodowego – od początku kariery do momentu przejścia na emeryturę. Pracownicy oczekują nie tylko świadczeń medycznych, ale też realnych instrumentów rozwoju osobistego i emocjonalnego.
– Możemy edukować, systemowo wspierać i poszukiwać komercyjnych rozwiązań w formie benefitów. Wejście w taką formę pomocy, opartą na świadczeniach pozapłacowych, może być proste. W przypadku programu Multi.Life miesięczny koszt na jednego pracownika to równowartość jednej kawy w kawiarni. Już przy takich nakładach możemy skutecznie dbać o samopoczucie pracownika w firmach – akcentuje Izabela Nasiłowska-Włodarek. – Wspomniany program Multi.Life kompleksowo zaspokaja zróżnicowane potrzeby związane z dobrostanem zespołów – od profilaktyki zdrowia psychofizycznego, obejmującej konsultacje z ekspertami, m.in. z dziedziny psychologii, po rozwój i liczne szkolenia wzmacniające kompetencje osobiste i zawodowe. Rozwiązania systemowe są bardzo ograniczone. Czas oczekiwania na konsultację z psychoterapeutą lub psychologiem w ramach publicznej służby zdrowia wynosi średnio 124 dni.
Pracodawcy coraz powszechniej zauważają, że programy profilaktyczne przynoszą namacalne korzyści – redukują absencję, ograniczają rotację pracowników i zwiększają zaangażowanie zespołów.
Pracodawcy powinni uwzględniać kwestię bezpieczeństwa psychologicznego w miejscu pracy oraz wdrażać programy zapobiegające wypaleniu zawodowemu. To jest pilny problem, ponieważ na przykład według badań Lewiatana 33 proc. pracowników w Polsce doświadcza wypalenia zawodowego lub czuje się nim zagrożonych – mówi Kuba Giedrojć, zastępca dyrektora generalnego Konfederacji Lewiatan i autor badań, a także ekspert ds. polityki przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu.
Syndrom wypalenia zawodowego od 2022 roku jest klasyfikowany przez WHO jako jedno z głównych wyzwań w obszarze zdrowia publicznego.
– Stwarzanie warunków sprzyjających dobremu samopoczuciu pracownika staje się zasadniczym zadaniem pracodawcy. Pracownik, który czuje się dobrze, niezależnie od interpretacji tego stanu, jest bardziej produktywny, rzadziej nieobecny, pozytywnie wpływa na zespół itd. Jednak bardzo ważne jest strategiczne podejście do kwestii dobrostanu, wprowadzanie odpowiednich programów i analiza celów każdej firmy oraz kierunku, w jakim te programy powinny się rozwijać. Dobrostan nie pojawi się samoistnie, wymaga to systematycznej pracy – twierdzi Kuba Giedrojć. – Jestem przekonany, że z każdym rokiem programy troszczące się o dobrostan w firmie staną się koniecznością, a podczas rozmów kwalifikacyjnych będziemy pytać tylko o ich wygląd i składowe, a nie o to, czy w ogóle istnieją.
O roli tego typu programów w przedsiębiorstwach dyskutowali eksperci podczas panelu „Między dziś a jutrem: dobrostan w organizacjach”, który odbył się w ramach Europejskiego Forum Nowych Idei (EFNI) w Sopocie.
